De Volksdijk

De adaptieve Volksdijk, een interdisciplinaire studie (ism BNA Onderzoek) naar strategieën voor dijktransitie in de komende 100 jaar. 28 januari jongstleden vond de slotpresentatie plaats.

De Nederlandse dijken zijn door overmatige betrokkenheid van diverse overheden verkrampt. Het eenzijdige gebruik van de dijk zit gegoten in een keurslijf en is moeilijk in staat zich aan te passen. De dijk fungeerde eeuwenlang, naast waterkering, als een magneet voor werken en wonen, maar lijkt nu alleen nog geschikt voor recreatief gebruik. Dijken lagen ooit aan de basis van onze vorm van democratie maar lijken nu letterlijk de grens van onze democratische en participatieve samenleving te markeren; het ‘volk’ heeft er niets meer over te zeggen.

Hoe kan de dijk weer volwaardig onderdeel worden van de maatschappij, zonder daarbij de veiligheid aan te tasten? Hoe transformeren we de verkrampte en functioneel eenzijdige dijk in een adaptieve, veelzijdige en democratische dijk?

Het dijkschap
We stellen voor het eigenaarschap van de dijk te verbreden en intensiveren door een dijkschap in het leven te roepen. Het dijkschap krijgt zeggenschap over wat er mag en moet op de dijk. Hierbij zijn wij geïnspireerd door de lokale democratie van de vroegere waterschappen die zich kenmerkte door een grote betrokkenheid van ingezetenen; een organisatiegraad die letterlijk en figuurlijk dicht bij betrokkenen staat en zo flexibel en daadkrachtig kan zijn.

De Volksdijk
Het vertrekpunt van het dijkschap is naast waterveiligheid het stimuleren van nieuwe businessmodellen voor initiatiefnemers en waterbeheerders. Naast de veilige, overgedimensioneerde kerndijk wordt een leeflaag toegevoegd waarop in erfpacht de nieuwe bewoners en ondernemers hun kleden kunnen uitrollen: de Volksdijk.

Ons onderzoek kunt u hier als pdf downloaden: De adaptieve Volksdijk
Achtergronden bij de studie en andere dijken en deelnemers vindt u op www.deadaptievedijk.nl